Jelena Sjatskig: ‘je bent de architect van je eigen leven’

Veertien jaar oud was Jelena Sjatskig uit Azerbeidzjan toen ze in 2001 aankwam op het station in Breda. Ze was moederziel alleen, sprak geen woord Nederlands. Nu is ze een vooraanstaand hart-longchirurg in het Erasmus MC in Rotterdam.

Dinsdagmorgen kwam Jelena terug naar het Ster College in Eindhoven, haar ‘oude’ school, waar ze in 2005 haar vwo-diploma haalde. Ze vertelde aan de studenten van nu over de route die ze volgde om hart-longchirurg te worden. En over haar vak. Bijna vijftig studenten hingen een uur lang aan haar lippen. Van het implanteren van kunstharten tot het vervangen van aorta’s.

Het was een nicht van haar vader die regelde dat ze van Azerbeidzjan naar Breda werd gebracht, vandaar was het tien kilometer naar de vooropvang asielzoekers in Rijsbergen. Haar moeder verliet het gezin toen Jelena één jaar was, haar vader is opgepakt toen ze veertien jaar was. Waarom weet ze niet, ze heeft nooit meer iets van hem vernomen.

Architect van je eigen leven

Binnen een jaar beheerste Jelena de Nederlandse taal en op haar negentiende behaalde ze met meer dan uitstekende cijfers haar vwo-diploma, nadat ze 5 en 6 vwo in één jaar afrondde op het Ster College, onderdeel van Summa in Eindhoven. “Het Ster College was voor mij een cruciale opstap naar de universiteit. Op het voortgezet algemeen volwassenenonderwijs (kortweg vavo, red.) word je behandeld als een volwassene. Je bepaalt zelf je route, je bent zelf de architect van je leven. Ik heb mooie herinneringen aan die tijd”, benadrukt Jelena. “In Nederland kun je alles bereiken, zolang je maar wilt.”

Vastberadenheid

Met dezelfde vastberadenheid begon ze aan de opleiding Geneeskunde in Utrecht. Deze rondde ze in zes jaar af, bijna alle tentamens haalde ze in één keer. Naast haar studie had ze een fulltimebaan. “Ik werkte op grote evenementen als de Libelle Zomerweken en bij festivals als Lowlands. Daar werkte ik in de catering. Ook ondersteunde ze de verpleging in het Antonius Ziekenhuis.

Chicago Hope

Na drie jaar als arts-assistent-niet-in-opleiding tot specialist (anios, red.) gewerkt te hebben, kreeg Jelena haar gedroomde opleidingsplek op de afdeling hart-longchirurgie in het Catharina Ziekenhuis in Eindhoven. Een zeer begeerde positie met slechts vijf beschikbare plekken per jaar in heel Nederland.

Nu is ze een vooraanstaande hart-longchirurg in het Erasmus MC in Rotterdam. Dat ze hart-longchirurg of neurochirurg wilde worden, weet ze al vanaf haar twaalfde. Ze zag op televisie de ziekenhuisserie Chicago Hope en was meteen gegrepen door het vak. “Het hart is een geweldig orgaan. Na de operatie de klem van de aorta halen en zien dat het vanzelf weer klopt, dat is een magisch moment. Het is fantastisch werk”, aldus Jelena. “Ik heb kansen gekregen die ik in Azerbeidzjan nooit zou hebben gehad. Je moet ze dan wel grijpen. Alles is mogelijk. Ik heb mijn basis gelegd bij het Ster College in Eindhoven, de docenten daar hebben mij vertrouwen gegeven”, concludeert Jelena.